Wettelijke beroepsvereisten

De voor het beroep geldende kwalificatie-eisen worden door het bedrijfsleven en onderwijs vastgelegd in de kwalificatiedossiers. In sommige gevallen is daarbij ook sprake van wettelijke beroepsvereisten. Wettelijke beroepsvereisten zijn specifieke vereisten waaraan iemand volgens de wet moet voldoen om het betreffende beroep uit te mogen oefenen en zijn onderdeel van de kwalificatie-eisen.

Voor taal en rekenen kennen we slechts één kwalificatiedossier met een dergelijke vereiste en dat in het dossier pedagogisch werk.

Alleen de opleidingen Pedagogisch Medewerker Kinderopvang (3) en Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker Kinderopvang (4) hebben te maken met dergelijke eisen. Er zijn er 2:

de taaleis in de wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK) en
De taaleis in het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie (VE)

Welke taalvaardigheden moeten zij beheersen?

De wet IKK (diploma-eis)

De wet IKK valt onder het ministerie van SZW en hierin staat dat medewerkers in die in de kinderopvang willen werken vanaf 1 januari 2025 de mondelinge taalvaardigheden (luisteren, spreken en gesprekken voeren) moeten beheersen op 3F. Dit betekent dat studenten alleen een diploma kunnen halen als zij aantoonbaar voldoen aan die taaleis.

De regeling VE (géén diploma-eis)

Kinderen met een (risico op) taalachterstand kunnen, voordat zij naar de basisschool gaan, voorschoolse educatie (ve) volgen. Hierdoor kunnen deze kinderen een betere start maken op de basisschool. Wie wil werken in de voorschoolse educatie moet de mondelinge taalvaardigheden en Lezen beheersen op 3F niveau.

De regeling VE valt onder ministerie OCW en bevat taaleisen waaraan je moet voldoen om in de voorschoolse educatie te mogen werken. Om in de VE te mogen werken moeten medewerker de mondelinge taalvaardigheden én lezen beheersen op 3F.

Echter, de taaleis in de regeling VE is geen diploma-eis zoals de taaleis IKK dat wel is en dus kun je wel een diploma halen zonder aan de taaleis VE te voldoen.

Welke resultaten worden gaat het om?

Kinderopvang:

Het gemiddelde van de drie mondelinge taalvaardigheden spreken, luisteren en gesprekken voeren, moet minimaal een 5,5 zijn met een bodem van 5,0 per vaardigheid.

Voorschoolse educatie:

Het gemiddelde van de drie mondelinge taalvaardigheden + lezen moet minimaal een 5,5 zijn met een bodem van 5,0 per vaardigheid.

Instellingsexamens

Spreken en Gesprekken voeren zijn beide een Instellingsexamen. Lezen en Luisteren worden voor de generieke eisen met een Centraal Examen afgenomen. Omdat het hier beroepsgerichte taaleisen betreft, en geen generieke eisen, mag er met instellingsexamens worden geëxamineerd. Sterker nog, de school moet, als voor het CE lezen/luisteren niet minimaal een 5 behaald wordt, de student een instellingsexamen luisteren aanbieden. Omdat de VE geen diploma-eis is, geldt deze verplichting voor lezen niet.

Er zijn drie examenleveranciers die beroepsgerichte examens hebben ontwikkeld specifiek voor dit doel:

De eigenschappen van deze examens hebben we samengevat in een document dat hieronder als download beschikbaar is.

Vrijstellen taaleis o.b.v. eerder behaalde resultaten

Net als voor de generieke vereisten kan alleen vrijstelling worden verleend op basis van een examenresultaat behaald als onderdeel van het havo-, vwo of mbo-opleiding.

Mbo: mits de deelcijfers van de betreffende vaardigheden bekend zijn en gemiddeld een 5,5 zij met een bodem van een 5 per vaardigheid;
Havo: Een voldoende voor het CE en het IE voldoet om aan te tonen dat de student aan de taaleis VE voldoet en daarmee voldoet de student automatisch ook aan de taaleis IKK;
Vwo: een vwo diploma voldoet aan de taaleis ongeacht het resultaat voor Nederlands.

Je kunt het beheersen van de taaleisen in de wet IKK en het besluit VE dus niet aantonen op basis van: