Interview met Claudia van der Veen, Alfa College

Gepubliceerd:

30 mei 2024

Leestijd:

3 minuten

"Rekenen voor meertalige studenten: de rol van taal in het mbo"

Een interview door Sjoerd de Vries, student mediaredactie bij Firda

Claudia van der Veen, rekendocente op het Alfa College, rekencoördinator en lid van het Lerend Netwerk Rekenen, deelt in onderstaand interview haar visie op rekenen voor de meertalige student.

In het mbo is het rekenonderwijs voor meertalige studenten een groeiend aandachtspunt. Veel studenten lopen niet vast op het rekenen zelf, maar op de taal die bij de opdrachten en uitleg komt kijken. De rekenopdrachten worden gepresenteerd in de Nederlandse taal, en dat zorgt ervoor dat studenten met een beperkte beheersing van het Nederlands al snel afhaken of de vragen niet goed interpreteren.

Structureel aangepast lesmateriaal nodig

Hoewel sommige docenten proberen de taal eenvoudiger te maken of visuele ondersteuning bieden, ontbreekt het vaak aan structureel aangepast lesmateriaal. De meeste rekenmethodes zijn volledig Nederlandstalig en sluiten onvoldoende aan bij de taalvaardigheid van meertalige of anderstalige studenten. Deze groep studenten heeft in veel gevallen baat bij een andere aanpak, bijvoorbeeld door gebruik te maken van meertalige ondersteuning of tweetalige lesmaterialen, maar die zijn nog nauwelijks beschikbaar.

Belang van samenwerking taal- en rekendocent

Samenwerking tussen taal- en rekendocenten is een belangrijke stap vooruit. Afgelopen jaar is er binnen diverse mbo-instellingen geëxperimenteerd met het inzetten van taal- en NT2 docenten tijdens rekenlessen. Deze samenwerking vergroot niet alleen het begrip bij studenten, maar ook de taalbewustheid bij rekendocenten zelf. Daarnaast is er een groeiende samenwerking met het practoraat Gecijferdheid in het mbo, waarin ook vragen over taalbewust lesgeven in rekenen worden onderzocht.

Signalering startniveau

Om te signaleren waar studenten precies vastlopen, of dat nu op taal of rekenen is, worden er aan het begin van de opleiding verschillende toetsen afgenomen, zoals TOA- en niveautoetsen. Sommige instellingen maken ook gebruik van zogenoemde 'taalloze' rekentoetsen. Deze toetsen zijn ontdaan van context en instructietaal, zodat puur de rekenkundige vaardigheid gemeten wordt. Dit maakt het mogelijk om gerichter ondersteuning te bieden.

Professionalisering

Een van de grootste uitdagingen is dat veel mbo-docenten niet zijn opgeleid om cultuurrijk en taalbewust les te geven. Er is behoefte aan professionalisering, vooral bij docenten die werken met meertalige en taalzwakke studenten. Tegelijkertijd is er een tekort aan gespecialiseerde docenten, wat de druk op het bestaande onderwijsteam verhoogt.

Onderzoek

Het Lerend Netwerk Rekenen faciliteert het onderzoek naar meertaligheid in het rekenonderwijs en het ontwikkelen en verspreiden van nieuwe aanpakken. Zo wordt er door het Alfa-college een driedaagse training over cultuurrijk en taalbewust onderwijs gegeven voor alle deelnemers van lerend netwerk. Het Alfa-college, dat eerder een onderwijsprijs won voor cultuurrijk opleiden, werkt ook regionaal samen met Noorderpoort en DC Terra aan een opleidingsprogramma voor MBO docenten. Vanuit het expertisecentrum Cultuurrijk opleiden wordt gewerkt aan de professionalisering van docenten en het verbeteren van lesmateriaal en het onderwijsaanbod.